نظام سیاسی کانادا، شباهت بسیار زیادی به نظام سیاسی بریتانیا دارد. این نظام، در واقع، یک سلطنت مشروطه است که پادشاه کانادا به عنوان عالی رتبه ترین مقام سیاسی در آن شناخته می شود. این فرد، به طور رسمی توسط فرماندار کل (یا معاون فرماندار)، سنا و مجلس عوام، منصوب می گردد. 105 کرسی در سنا وجود دارد که اعضای آن توسط فرماندار کل و به پیشنهاد نخست وزیر برگماشته می شوند. مجلس عوام نیز دارای 338 کرسی است که افراد منتخب به وسیله رای گیری در انتخابات عمومی یا میان دوره ای به این مقام می رسند. بنابراین، بر اساس اصل سلطنت مشروطه، پادشاه، زمام امور کشور را در دست دارد. اما، این به معنای برپا بودن یک حکومت دیکتاتوری نیست. در ادامه مقاله، با چگونگی سیستم انتخابات در کانادا که بسیار متفاوت از ایران است، بیشتر آشنا خواهیم شد.
نقش قانون اساسی در نظارت بر انتخابات در کانادا
قانون اساسی کانادا، ترکیبی از کنوانسیون های نانوشته، قوانین مکتوب و تصمیمات قضایی است که همه این ها در کنار هم، نظام سیاسی را تشکیل می دهند. این قانون، صلاحیت و اختیارات دولت های فدرال، استانی و منطقه ای را که هر کدام مسئول اداره انتخابات حوزه خود هستند، مشخص می کند.
قانون اساسی نگاشته شده در سال های 1867 و 1982، حداکثر زمان بین هر دوره انتخابات در کانادا را 5 سال تعیین کرده است. مگر در زمان جنگ، تهاجم یا شورش که این بازه زمانی بسته به شرایط می تواند تغییر کند. همچنین، قانون انتخابات در کانادا تصریح می کند که یک انتخابات عمومی باید در سومین دوشنبه ماه اکتبر در چهارمین سال تقویمی پس از انتخابات عمومی قبلی برگزار شود. با این حال، با توجه به شرایط، امکان دارد انتخابات به تاریخ زودتری موکول گردد. این اتفاق، در صورتی رخ می دهد که فرماندار کل، توصیه نخست وزیر برای انحلال پارلمان را بپذیرد.
پس از اعلام نتایج انتخابات در کانادا، طبق کنوانسیون، معمولاً رهبر حزبی که بیشترین تعداد نمایندگان منتخب را دارد، کابینه دولت را تشکیل می دهد. به عبارت دیگر، فرماندار کل، از رهبر آن حزب می خواهد که نخست وزیر شود. این فرد، تا زمانی که مورد اعتماد مجلس باشد، سمت خود را حفظ می کند. به این ترتیب، رهبر حزبی که بیشترین تعداد نمایندگان منتخب را دارد، به عنوان رهبر اپوزیسیون به حساب می آید. نخست وزیر، افرادی (معمولاً اعضای مجلس عوام حزب خود) را برای خدمت به عنوان وزرای کابینه که ریاست بخش های مختلف دولتی را بر عهده دارند، انتخاب می کند. نخست وزیر، همچنین، می تواند سناتور ها و دیگر مقامات را از خارج از پارلمان به کابینه منصوب کند.
نمایندگی در مجلس عوام و تاثیر منطقه ایالتی
نمایندگی در مجلس عوام، بر اساس تقسیمات جغرافیایی که همان مناطق انتخاباتی است، صورت می پذیرد. در سطح فدرال، تعداد حوزه های انتخاباتی از طریق قوانین تعیین شده در قانون اساسی نوشته شده در سال 1867 تعیین می شده است. هرچند که از سال 1964، کمیسیون های مستقل، این وظیفه را بر عهده گرفتند. طبق قانون تنظیم مجدد مرز های انتخاباتی، کمیسیون ها (یکی برای هر استان) باید الگو های تاریخی و اندازه جغرافیایی حوزه های انتخاباتی را نیز در نظر داشته باشند. فرآیند تنظیم مجدد مرز ها، معمولاً توزیع مجدد نامیده می شود.
چگونگی کار کمیسیون های تعیین مناطق انتخاباتی در کانادا
کمیسیون های سه نفره مرزهای انتخاباتی، معمولاً توسط یک قاضی به انتخاب رئیس کل دادگستری استان اداره می شوند. دو عضو دیگر نیز توسط رئیس مجلس عوام منصوب می گردند. مناطق یوکان، شمال غربی و نوناووت، نیازی به کمیسیون ندارند. زیرا، هر کدام، یک منطقه انتخاباتی واحد هستند.
Elections Canada، به کمیسیون ها، حمایت فنی، اداری و مالی می دهد تا به این ترتیب، به آن ها در انجام مسئولیت هایشان کمک کرده باشد. هر کمیسیون در جلسات استماع برگزار شده با حضور اعضای عمومی و نمایندگان مجلس، نقطه نظرات خود را اعلام می کنند. سپس، گزارشی را بر اساس این نظرات، به مجلس عوام ارائه می دهند. در صورت اعتراض اعضای مجلس عوام به این گزارش، کمیسیون، ممکن است اصلاحاتی را انجام دهد. به طور کلی، تصمیمات نهایی در مورد مرزهای جدید انتخابات در کانادا توسط کمیسیون ها گرفته شده و به عنوان یک دستور عمومی در روزنامه های سراسر کانادا منتشر می شود. فرآیند توزیع مجدد، ممکن است حدود دو سال تا تکمیل شدن طول بکشد. مرز ها و اسامی مناطق جدید، در اولین انتخابات عمومی که حداقل هفت ماه پس از اعلام حکم نمایندگی برگزار می شود، اعمال خواهند شد.
نامزد های مجلس چگونه انتخاب می شوند؟
سیستم انتخاباتی کانادا با عنوان یک سیستم «تکثر تک عضوی» نامیده می شود. چرا که در هر حوزه انتخاباتی، نامزدی که بیشترین آرا را داشته باشد، یک کرسی در مجلس عوام به دست می آورد و نماینده آن حوزه انتخاباتی به عنوان عضو پارلمان شناخته می شود. محدودیتی برای تعداد نامزد های شرکت کننده در هریک از حوزه های انتخاباتی وجود ندارد. اما، هر نامزد می تواند تنها در یک دوره، چه به صورت مستقل و چه به صورت عضوی از یک حزب سیاسی ثبت نام شده، شرکت کند.
به طور مشابه، هر حزب می تواند تنها یک نامزد را در یک حوزه انتخاباتی تایید کند. نامزد هایی که توسط یک حزب سیاسی، تایید شده اند، می توانند نام آن حزب را در زیر نام خود در برگه رای درج کنند. کسانی که بدون وابستگی حزبی در انتخابات شرکت می کنند نیز، می توانند انتخاب کنند که یا عبارت مستقل و یا عبارت بدون وابستگی زیر نام آن ها در برگه رای درج شود. در طول تاریخ، تنها درصد کمی از نامزد ها، بدون وابستگی حزبی در انتخابات کانادا شرکت کرده اند.
منابع:
https://www.elections.ca/content.aspx?section=res&dir=ces&document=part1&lang=e
